KROM-municatie bij dementie

Een ijsje in plaats van een antwoord?

“Excuseer, weet u hoe ik bij de Magnoliastraat kom?”

“Ja hoor… maar eerst, kom je mee een ijsje eten?”

Wat?!

Je hebt een belangrijke afspraak in een onbekende stad. Je telefoon is net uitgevallen, je kent de weg niet. Je vraagt hulp, maar krijgt een uitnodiging voor een ijsje. Je probeert opnieuw.

De vriendelijke man blijft glimlachen: “Echt waar, loop gewoon even mee, het is lekker hoor.”

Gestoord toch? Of… herkenbaar?

Misschien niet voor jou, maar wél voor mensen met dementie.

Wanneer zij aangeven dat ze iets willen doen — naar huis gaan, werken, iets zoeken — geven wij ze koffie. Of een koekje. Of een afleidingsmanoeuvre. Met de beste bedoelingen. Maar eigenlijk zeggen we:“Wat jij nodig hebt, is niet belangrijk. Laten we het ergens anders over hebben.”

Niet zo prettig, toch?

Wat zegt het gedrag je écht?

Mensen met dementie communiceren vaak zonder woorden. Ze doen iets — dwalen, roepen, zoeken — en dat gedrag betekent iets. Maar wat?

Meneer wil 'naar zijn werk'? Misschien zoekt hij houvast, een gevoel van betekenis.

Mevrouw probeert naar buiten te gaan? Misschien wil ze autonomie of gewoon frisse lucht. Iemand rommelt in andermans kamer? Misschien zoekt hij een gevoel van thuis.

Als we het gedrag willen begrijpen, moeten we voorbij het gedrag kijken.

We moeten durven afvragen: Wat vertelt deze persoon mij? Waar gaat dit écht over?

Waarom koffie dan niet altijd helpt

Het probleem is niet de koffie. Het probleem is het negeren van de vraag. De behoefte.

Een kopje koffie kan troost bieden — maar niet als het de enige reactie is op een vraag die er eigenlijk niet om draait. Dan voelt het als een dichte deur. En misschien zelfs als afwijzing.

Het alternatief? Een omweg. Een andere trap naar boven.

“Wat voor werk deed u vroeger?”

“Zoekt u iets? Mag ik meezoeken?”

“Zullen we samen even wandelen en kijken?”

Niet om iemand te stoppen. Maar om iemand mee te nemen.

Zorg als ontmoeting

Bij mensen met dementie begint echte zorg niet bij regels, maar bij relaties. Niet bij routines, maar bij responsiviteit. Niet bij beheersen, maar bij begrijpen.

Ben jij bereid je eigen denkkader los te laten, en gewoon even naast iemand te gaan staan?Niet met een pasklaar antwoord.

Maar met een oprechte vraag:

“Wat wil jij mij vertellen?” “En hoe kan ik je daarin volgen?”

Dát is waar zorg echt begint.

Durf jij even géén koffie aan te bieden? Maar gewoon — een hand, een open blik, en aanwezigheid?

Wil jij nog meer weten van hoe je kan omgaan met mensen met dementie in woord en daad?

Heb je interesse om deze vaardigheid nog meer in de vingers te krijgen?

Schrijf je gerust in voor één van onze workshops.