WOORDEN VERDWIJNEN, BEWEGING BLIJFT - ook bij mensen met dementie

Lara Debeuf
14 aug
2 minuten om te lezen

Spreken met je lichaam: waarom beweging soms meer zegt dan duizend woorden

Als woorden verdwijnen, laat beweging spreken

Stel je voor: Je zit tegenover iemand die je aankijkt, maar geen woord zegt. Zijn lippen blijven stil, zijn handen rusten op zijn schoot. En toch… voel je dat hij iets wil zeggen. Alleen zijn woorden zijn zoekgeraakt.

Bij dementie is dit geen uitzondering. Maar wat als we niet blijven zoeken naar woorden die niet meer komen, en in plaats daarvan overstappen naar een ander alfabet — het alfabet van beweging?

In de wereld van dementiezorg wordt vaak benadrukt wat er verdwijnt: woorden, herinneringen, grip op tijd. Maar wat als we beginnen bij wat blijft? Het lichaam.

Wat het lichaam onthoudt

Ook als het geheugen hapert, bewaart het lichaam verhalen.

Het ritme van een oude danspas.
Een warme handdruk die al jaren hetzelfde voelt.

Onderzoek naar embodied selfhood (Kontos) laat zien dat dit lichaamsgeheugen vaak lang blijft bestaan. Zelfs in latere stadia van dementie blijven interoceptie (interne signalen voelen) en proprioceptie (weten waar je lichaam is) verrassend intact.

Dat maakt beweging en aanraking tot krachtige ingangen voor contact en zelfexpressie bij mensen met dementie.

Beweging als brug

In onze workshop Beweging als communicatietool bij dementie leer je hoe je:

spanning en onrust kunt verminderen met ritme en co-regulatie,
contact maakt via spiegeling en subtiele aanraking,
energie of rust brengt door de kwaliteit van je beweging aan te passen.

We combineren drama- en danstherapie met inzichten uit o.a. Laban’s Effort Theory en Developmental Transformations (DVT) — methodieken die laten zien hoe spel, beweging en nabijheid toegang geven tot het zelf, ook zonder woorden.

Waarom dit werkt

Beweging werkt niet alleen op spieren, maar ook op emoties, geheugen en identiteit.

In een veilige, speelse ruimte wordt het onbespreekbare soms wél beleefbaar, voelbaar en gedeeld in contact. Een blik, een gebaar of een ademhaling kan dan genoeg zijn om iemand te laten voelen: ik ben er, jij bent er, wij zijn samen.